БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпиний санаачилсан “Бүс ба Зам” санаачилгын 10 жилийн ой энэ онд тохиож байна. Энэ ойг тохиолдуулан БНХАУ энэ өдрүүдэд нийслэл Бээжин хотноо “Бүс ба Зам” олон улсын хамтын ажиллагааны дээд түвшний III чуулга уулзалтыг зохион байгуулсан байна. Дэлхий нийтийн анхаарлын төвд буй уг чуулга уулзалтад 130 улс орны төр, засгийн газрын тэргүүн нар болон 30 гаруй олон улсын байгууллагын төлөөлөгчид оролцож байна. Ази тивийг Европ, Африк цаашлаад дэлхийн өнцөг булан бүртэй хуурай зам болон далай тэнгисийн замаар холбож, улмаар худалдаа болон эдийн засаг зэрэг өргөн цар хүрээг хамарсан салбарт улс орнууд хоорондын харилцаа, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх зорилго бүхий уг санаачилгад одоогоор таван тивийн 150 гаруй улс орон болон 30 гаруй олон улсын байгууллага нэгдэж, 200 гаруй хамтын ажиллагааны гэрээ хэлэлцээр байгуулаад байна.
Ши Жиньпин дарга 10 дугаар сарын 18-нд чуулга уулзалтыг нээж үг хэлэхдээ “Бүс ба Зам” санаачилгын хүрээн дэх өндөр чанартай хамтын ажиллагааг хөхиүлэн дэмжих найман алхмыг дэлхий нийтэд танилцуулсан юм. Уг найман алхмыг та бүхэнд танилцуулъя.
Нэг. БНХАУ “Бүс ба зам”-ын олон хэмжээст холболтын сүлжээг байгуулна. Тодруулбал, тус улс Хятад-Европыг холбосон экспресс галт тэрэгний өндөр чанартай бүтээн байгуулалтыг түргэтгэж, Каспийн тэнгис дамнасан олон улсын тээврийн коридорын бүтээн байгуулалтад оролцож, Хятад-Европын төмөр замын шуурхай хамтын ажиллагааны форумыг зохион байгуулна гэж Ши Жиньпин дарга мэдэгдсэн юм. Мөн Хятад улс холбогдох бусад талтай хамтран Евроазийг дамнасан төмөр зам, авто тээврээр шууд холбогдсон ложистикийн шинэ коридор байгуулах аж.
Хоёр. Хятад улс дэлхийн эдийн засгийн нээлттэй байдлыг хөхиүлэн дэмжих бөгөөд 2024-2028 онд тус улсын нийт барааны худалдаа 32 их наяд ам.доллар, үйлчилгээний худалдаа нь 5 их наяд ам.доллар давах төлөвтэй байна. Мөн тус улс Торгоны замын цахим худалдааны хамтын ажиллагааны туршилтын бүсүүдийг байгуулж, олон оронтой чөлөөт худалдааны хэлэлцээр, хөрөнгө оруулалтыг хамгаалах гэрээ байгуулах бөгөөд үйлдвэрлэлийн салбарт гадаадын хөрөнгө оруулалт нэвтрүүлэхэд тулгарч буй бүх саад тотгорыг арилгана. Түүнчлэн жил бүр “Дэлхийн дижитал худалдааны экспо” зохион байгуулахаа Ши Жиньпин дарга мэдэгдсэн юм.
Гурав. БНХАУ “Бүс ба Зам” санаачилгын бодит хамтын ажиллагааг хэрэгжүүлэхийн тулд тус санаачилгын хүрээн дэх төслүүдэд зарцуулах санхүүжилтийг нэмэгдүүлнэ. Хятадын Хөгжлийн банк болон Хятадын Экспорт-Импортын банк хөрөнгө хуримтлуулах платформ байгуулж, Торгоны замын санд хөрөнгө мөнгө нэмж төвлөрүүлэн зах зээлийн журам, бизнесийн арга хэлбэрээр “Бүс ба Зам”-ын хамтын ажиллагааг дэмжих болно гэж БНХАУ-ын дарга мэдэгдлээ. Мөн “Бүс ба Зам” санаачилгын хүрээнд ард иргэдийн амьжиргааг дэмжих 1000 жижиг хэмжээний төсөл хэрэгжүүлэх аж.
Дөрөв. Хятад улс ногоон буюу байгаль орчинд ээлтэй хөгжлийг дэмжсээр байх бөгөөд ногоон дэд бүтэц, ногоон эрчим хүч, ногоон тээвэр зэрэг салбарт улс орнуудтай хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлж, “Бүс ба Зам” санаачилгын хүрээнд олон улсын ногоон хөгжлийн эвсэлд үзүүлэх дэмжлэгийг нэмэгдүүлэхээ БНХАУ-ын дарга мэдэгдлээ. Хятад улс “Бүс ба зам”-ын ногоон хөрөнгө оруулалтын зарчмуудыг хэрэгжүүлж, 2030 он гэхэд түнш орнуудын 100 мянган хүнд сургалтын боломж олгоно гэж тэрбээр нэмж хэлсэн байна.
Тав. Хятад улс шинжлэх ухаан, технологийн инновацийг үргэлжлүүлэн ахиулж, “Бүс ба зам”-ын шинжлэх ухаан, технологи, инновацийн хамтын ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрөө үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлж, “Бүс ба зам’’-ын шинжлэх ухаан технологийн солилцооны анхдугаар бага хурлыг зохион байгуулна гэж Ши Жиньпин дарга хэллээ. Мөн тус улс “Бүс ба Зам” санаачилгад нэгдсэн улс орнуудтай хамтран байгуулсан лабораториудын тоог ирэх таван жилд 100-д хүргэж, бусад орны залуу эрдэмтдэд Хятадад богино хугацааны хөтөлбөрүүдэд хамрагдах боломж олгоно.
Зургаа. Хятад улс иргэд хоорондын харилцааг бэхжүүлэхийн тулд солилцооны хөтөлбөрүүдийг эрчимүүлж, “Бүс ба Зам”-ын түнш орнуудтай соёл иргэншлийн асуудлаарх яриа хэлэлцээг сайжруулахын тулд Лянжугийн форумыг зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Мөн тус улс “Торгоны замын хөтөлбөр” хэмээх засгийн газрын тэтгэлгээ үргэлжлүүлэн олгосоор байх аж.
Долоо. Хятад улс “Бүс ба Зам”-ын бүрэн бүтэн бөгөөд нэгдмэл байдалд суурилсан хамтын ажиллагааг ахиулна. Ши Жиньпин даргын мэдэгдсэнээр, Хятад улс хамтын ажиллагааны түншүүдтэйгээ “Бүс ба Зам”-ын нэгдмэл байдлыг бэхжүүлэх ололт амжилтууд, хэтийн төлөвийн талаарх тайланг нийтэлж, “Бүс ба Зам”-ын нэгдмэл байдлыг бэхжүүлэх өндөр түвшний зарчмуудыг гаргаж, “Бүс ба Зам”-ын хамтын ажиллагаанд оролцогч компаниудад зориулсан шударга байдал, нийцлийн үнэлгээний тогтолцоог бий болгоно.
Найм. Хятад улс “Бүс ба зам” олон улсын хамтын ажиллагааны институцийн бүтцийг бэхжүүлнэ. Мөн Хятад улс “Бүс ба Зам”-ын түнш орнуудтайгаа эрчим хүч, татвар, санхүү, ногоон хөгжил, гамшгийг бууруулах, авлигатай тэмцэх, судалгааны төв, хэвлэл мэдээлэл, соёл урлаг болон бусад салбарыг хамарсан олон талт хамтын ажиллагааны платформыг бэхжүүлэхийн төлөө хүчин чармайлт гарган ажиллана гэж Ши Жиньпин дарга мэдэгдлээ. Түүнчлэн тус улс “Бүс ба Зам”-ын хамтын ажиллагааны чуулга уулзалтыг үргэлжлүүлэн зохион байгуулж, уг чуулга уулзалтын нарийн бичгийн дарга нарын газрыг байгуулах юм.